Op 10 februari 1840 trouwde koningin Victoria met prins Albert in de koninklijke kapel van het St. James’s Palace, in Londen. Prins Albert was de tweede zoon van hertog Ernst I van Saksen-Coburg en Gotha. Hertog Ernst was een broer van Prinses Victoria, de moeder van koningin Victoria.
Beide ouders waren het eens met het huwelijk tussen Victoria en Albert, maar ook Victoria en Albert zelf waren het eens en trouwde dus uit liefde. Prins Albert werd niet alleen de compagnon van de koningin maar ook haar belangrijke politieke adviseur. In het begin van het huwelijk ontstond er niettemin enige wrijving tussen de twee, omdat Albert een actieve rol wilde spelen in het landsbestuur. Dit geschil werd spoedig bijgelegd en het huwelijk groeide uit tot een groot succes.
Koningin Victoria hield een strikt onderscheid tussen privéleven en heerschappij, en daarom klaagde Albert, die was klaargestoomd voor een politieke rol en voor wie het een reden was om te trouwen, herhaaldelijk dat hij geen rol speelde in politieke beslissingen. Albert, die een hechte band met zijn broer had, miste zijn gezelschap in Londen en leed onder zijn geïsoleerde positie. Leden van de Britse aristocratie vonden de Duitse prins te ontwikkeld en stijf. De wetenschappers, kunstenaars en muzikanten die hij graag had uitgenodigd voor avondevenementen, moesten op verzoek van zijn vrouw wegblijven van het hof. Victoria was zich maar al te bewust van haar gebrek aan opleiding en voelde zich niet in staat deel te nemen aan dergelijke gesprekken, die ze onverenigbaar achtte met haar rol als monarch. Ze deelde de interesse van haar man in de politiek niet, maar beweerde de enige heerser te zijn.
“Ik vind het niet leuk dat hij mijn rol in staatszaken op zich neemt”,
zei ze tegen premier Lord Melbourne nadat hij zich positief had uitgelaten over het publieke optreden van prins Albert. De politiek onbelangrijke Albert was op zoek naar werk wat hij kon gaan doen:
– Hij werd lid van de Royal Society
– Studeerde Engels recht bij een Londense advocaat
– Nam het presidentschap op zich van de Society for the Abolition of Slavery
– Hij liet het terrein van Windsor Castle opnieuw inrichten
– Hij begon een modelboerderij op te richten
– Hij richtte een kleine stoeterij op uit de Arabieren van de Royal Stables
De grotendeels invloedrijke rol van de prins veranderde met de geboorte van de kinderen. Victoria werd gelijk na de bruiloft zwanger en op 21 november 1840 werd hun eerste kind, Victoria (“Vicky”), geboren. Na de geboorte nam Albert op uitnodiging van de premier voor het eerst deel aan de Privy Council en werd hij voor het eerst politiek actief tijdens de tweede zwangerschap die snel volgde zonder medeweten van de koningin.
Gezien de financiële situatie was het politieke einde van het Melbourne-tijdperk in zicht en dreigde een regeringsovername door de Tories onder leiding van Robert Peel. Om een situatie te vermijden zoals die in 1839 was ontstaan met de affaire van de hofdames, die Victoria veel sympathie had gekost, begon Albert tijdig onderhandelingen met Peel. Door zijn diplomatieke acties was hij het met hem eens dat bij een regeringswisseling slechts drie van de hofdames van zijn vrouw de rechtbank zouden moeten verlaten en zouden worden ingewisseld voor Tory-aanhangers. Victoria was aanvankelijk boos op deze schikking, maar kwam er toen mee in het reine en zou Peel later erg gaan waarderen. De tussenkomst van Albert was de eerste stap in het politiek neutraliseren van het Britse koninklijke hof. Opgeleid door Koning Leopold en raadgever Christian von Stockmar was hij ervan overtuigd dat in een constitutionele monarchie, waarin de minister-president primair verantwoording aflegde aan het parlement, de koninklijke familie als instelling boven de dagelijkse politieke gebeurtenissen en partijpolitieke beslissingen moest staan.
Op 30 augustus 1841, bij zijn vertrek, adviseerde Lord Melbourne de koningin om politiek advies in te winnen bij haar man; advies voor de koningin om op te volgen. Tegen de tijd dat Albert Eduard (“Bertie”) werd geboren op 9 november 1841, was haar man al de belangrijkste adviseur. Hij had nu toegang tot alle documenten die aan de koningin werden voorgelegd, stelde veel van haar officiële brieven op en beïnvloedde haar beslissingen. politicus, parlementslid en generaal George Anson werd de privésecretaris van zijne majesteit prins Albert.
Hoewel de koningin nu al twee kinderen had en er nog zeven zouden volgen haatte ze het om zwanger te zijn, ze walgde van borstvoeding geven en ze vond pasgeboren baby’s lelijk.
