Op 23 september 1896 duurde het bewind van Victoria langer dan dat van haar grootvader George III. Zij werd de langst regerende monarch in de Engelse, Schotse en Britse geschiedenis; alleen haar achter-achterkleindochter Elizabeth II zou dit record opnieuw overtreffen. In overeenstemming met Victoria’s wensen werden de vieringen van haar 60-jarig jubileum uitgesteld tot 1897. Op voorstel van de conservatieve premier Lord Salisbury en minister van Koloniën Joseph Chamberlain werd het diamanten jubileum opgericht als Festival van het Britse Rijk. Om de omvang en macht van het rijk te demonstreren, moesten deputaties uit alle koloniën deelnemen in plaats van de Europese vorsten. In de marge van de vieringen kwamen de regeringsleiders van de Dominions voor het eerst bijeen voor een conferentie ( Koloniale Conferentie ).
Op 22 juni 1897 paradeerde de 78-jarige Victoria in een staatskoets van acht paarden over een zes mijl lange route door Londen, geëscorteerd door troepen uit alle delen van het rijk. Er werd een dankdienst in de open lucht gehouden voor de trappen van St Paul’s Cathedral , die Victoria zittend in haar koets moest bijwonen omdat ze vanwege haar reumatische aandoening de trappen niet kon beklimmen . Uiteindelijk ging de optocht door de armere delen van Londen, ten zuiden van de Theems . Victoria dacht dat ze op het hoogtepunt van haar populariteit was. Vieringen vonden plaats in Britse koloniën over de hele wereld, met wekenlang ontelbaar vuurwerk, festivals, parades en diensten.
Om het jubileum te herdenken, werd de Queen Empress-stoomlocomotief van de London and North Western Railway wit geverfd met lavendelkleurige randen en het wapen van het Verenigd Koninkrijk.
Ondanks haar hoge leeftijd bleef koningin Victoria een zwaar schema werken en was ze niet bereid haar oudste zoon te laten deelnemen aan de behartiging van staatszaken. Bertie kreeg voortdurend kritiek van zijn moeder, die herhaaldelijk ontkende dat hij in staat was om te regeren
“totaal, totaal ongeschikt om ooit koning te worden”.
In de loop van de Boerenoorlog in Zuid-Afrika De zelfverzekerde Victoria drong er herhaaldelijk bij haar regering op aan de Britse belangen te verdedigen:
‘Begrijp alsjeblieft dat niemand in dit Huis terneergeslagen is; we hebben geen belang bij de mogelijkheid van een nederlaag; ze bestaan niet.” (“Begrijp alsjeblieft dat er niemand depressief is in dit huis; we zijn niet geïnteresseerd in de mogelijkheden van een nederlaag; ze bestaan niet”).